Een eendenkooi (soms kortweg kooi genoemd) is van oorsprong een plek waar diverse soorten in het wild levende eenden werden gevangen voor consumptie.
De eendenkooi bestaat uit een flinke vijver (kooiplas) waar enkele smalle sloten op uitkomen (vangpijpen). Om overvliegende eenden te lokken heeft de kooiker, de beheerder van de kooi, op de kooiplas een aantal tamme eenden en de zogenoemde ‘staleenden’ die hij dagelijks voert. Zij zijn gewend aan de kooiker en zijn hond.
Hoe werkt de kooi?
Als het jachtseizoen is geopend, laat de kooiker zijn kooikerhond langs de pijp lopen om de rustende, vreemde eenden te lokken. De pijp is aan weerszijden voorzien van rietschermen zodat de eenden de kooiker niet zien. De eenden, nieuwsgierig geworden door het verstopgedrag van het kooikerhondje met zijn opvallende, grote witte pluimstaart, die steeds weer verdwijnt en een eindje verder weer tevoorschijn komt, zwemmen achter het hondje aan de steeds nauwer wordende pijp in. Dan komt de kooiker achter de schermen vandaan en jaagt de eenden op. De eenden vliegen dan verder de pijp in, het licht tegemoet. De eenden vliegen uiteindelijk tegen de zogenaamde spiegel, een schuin gespannen net aan het einde van de pijp. Ze vallen dan naar beneden en kruipen naar de enige schijnbare uitweg namelijk het einde van de pijp, het vanghokje. De kooiker laat het vanghokje dichtvallen zodat de eenden gevangenzitten.
Kijk hier naar een filmpje over de werking bron: GreenTV
Tegenwoordig gebruik
Vangen voor de consumptie is er niet meer bij. Eendenkooien worden steeds vaker gebruikt om eenden te ringen voor wetenschappelijk onderzoek. Recentelijk werden enkele eendenkooien ook gebruikt om onderzoek te doen naar vogelgriep. Door middel van ringonderzoek kan ook een telling bijgehouden worden van de aantallen watervogels die er zich in een bepaald gebied bevinden.
In Nederland zijn er nog ongeveer 119 eendenkooien geregistreerd. Ze zijn op kaarten vaak te herkennen aan het typische ‘roggenei’-model in de vorm van een H. De kooi in Ruigoord heeft een afwijkend model. Die heeft drie vangpijpen.
bron: wikipedia